Domates üreticisi zor durumda

Sezona 70-80 kuruştan alıcı bularak başlayan ancak düşüşle hayal kırıklığı yaşayan üreticiler, düşüşünün en önemli sebebini Rusya'nın domates ihracatına izin vermemesi olarak gösterdi; fiyatların maliyeti dahi karşılamadığını vurguladı. Kentteki tarım üreticileri için en önemli gelir kaynağının başında gelen meşhur Çanakkale Domatesi'nin fiyatları bu yıl adeta dibe çakıldı. Üreticiler ise, banka ve kooperatiflere olan kredi borçlarını nasıl ödeyeceklerini kara kara düşünmeye başladı.  Çanakkale Domatesi'ndeki verimin yüksek olmasına sevinen üreticiler, hasat sezonunun ortasına yaklaşıldığında yarı yarıya düşen fiyatlar nedeniyle neye uğradıklarını şaşırdı. Sezonun ilk hasadında toptancıya kilosunu 70-80 kuruştan satan üretici, şu günlerde fiyatların 35-40 kuruş ile yarı yarıya düşmesine tepki gösterdi. Çanakkale Ziraat Odası Başkanı İsmail Kaya, bölgede 100 bin dönüm domates dikildiğini ve 600-700 bin ton civarında da üretim gerçekleştirildiğini söyledi. Bu nedenle domatesin Çanakkale için çok önemli ürünlerden birisi olduğunu ifade eden Kaya, ülke geneli domates üretiminin yalnız yüzde 5'inin Çanakkale'den karşılandığına dikkat çekti. Ancak bu yıl Çanakkale'de domates fiyatlarının arzu ettikleri seviyelerde olmadığını söyleyen Kaya; “Şuanda domates fiyatı 30-35 kuruşa kadar düşmüş durumda. Bu da üreticiyi ciddi şekilde tedirgin etmektedir. Orta ve son turfanda domateslerin çıkmasıyla birlikte fiyatların biraz daha hareketleneceğini umut ediyoruz. Eğer ki beklediğimiz gibi fiyatlar hareketlenmez ise üreticimiz ciddi şekilde zor durumda kalacaktır. Çünkü domatesin zaten 30 ila 40 kuruş arasında bir maliyeti vardır. Bu şartlarda üreticimizin para kazanma şansı hiç yok. Ayrıca fiyat geriledikçe ürünü satmakta zorlaşıyor. Ürüne talep azalıyor ve üretici ürününü tarlada bırakmak zorunda kalıyor. Biz domatesin 2-3 TL olmasını da istemiyoruz. Tüketiciyi de ciddi şekilde korumak ve anlamak gerekiyor. Ama domatesin 80 kuruş ile 1 TL fiyatla devamlı alınıp satılıyor olunabilmesi, üretici tarafından kabul görecektir” dedi. Truva Sulama Birliği Başkanı ve Çıplak Köyü'nde domates yetiştiriciliği yapan İlhan Ulus ise, tadı ve lezzetiyle meşhur olan Çanakkale Domatesi'nin tam mevsiminde olduklarını, her köyden günde 6-7 kamyon domatesin kamyonlara sarıldığını belirtti. Ancak pazarlama noktasında sıkıntılar bulunduğunu anlatan İlhan Ulus; “Bugün kilosunu 50 kuruşa mal ettiğimiz sofralık domatesi ancak 40 kuruşa satabiliyoruz. Kilosunu 40 kuruşa mal ettiğimiz sivri, sanayi tipi dediğimiz domatesi de 35 kuruşa satabiliyoruz. Bugün domatesin ihracatı olsaydı bu fiyatlara düşmezdi. Bizim beklentilerimiz Rusya ile ilişkilerin geliştirilmesi ve ihracatın açılması. Arap ülkelerine ihracat kapılarının açılarak domatesimizin ihraç edilmesini bekliyoruz. 70-80 kuruştan açılan piyasa bugün 40 kuruşa kadar gerilemiş durumda. Mal üretiminin fazla olmasının yanında arz ve talep dengesinin bozulmuş olması nedeniyle fiyatlarda sıkıntılar yaşadık. Üretim fazlalığından dolayı bazı halciler satamadığını ve fiyatların bozuk olduğunu bahane ederek fiyatları aşağı çekmek adına arabalarını iptal ediyorlar ve sıkıntı yaşıyoruz. Bu da üreticinin zarar etmesi demektir. Zarar eden bir üretici tabi ki bankalara ve kooperatiflere olan borçlarını ödemekte zorlanacak.  Kumkale Ovası'nda üreticilerin geçimini sağlayan Çanakkale Domatesi'dir. Bizim üreticimiz domatesten para kazanabilirse banka ve kooperatif borçlarını zamanında ödeyebilir. Aksi halde o borçların ödenmesi söz konusu değil” diye konuştu.